MIESZKAŃCY PIŁY
16 maja 2019

Mieszkańcy Piły A.D. 2018 -

wystawa fotografii studentów Wydziału Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego          w Galerii Muzeum Stanisława Staszica.

 Otwarcie wystawy - 17 maja (piątek), godz. 18.00, Piła, ul. Browarna 18

 Współorganizatorzy wystawy:

Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii UW,

Muzeum Stanisława Staszica w Pile

Kuratorzy: Wojciech Beszterda, Andrzej Zygmuntowicz, Paweł Żak

Ekspozycja do 30.06.2019

Mieszkańcy Piły A.D. 2018

      (...) Pojawienie się na koniec XIX wieku i upowszechnienie lekkich aparatów i błon fotograficznych na celuloidzie ułatwiło pracę fotografów. Podobnie wprowadzenie maszyn drukujących fotografie pozwoliło na zaistnienie prasy ilustrowanej zdjęciami. Fotografia stała się powszechna nie tylko w wymiarze wykonawczym ale także jako informacja wizualna w masowych nakładach prasowych. Dokumentacje i fotoreportaże na stałe zagościły na łamach gazet. Obok zaspokajania potrzeb prasy pojawił się nurt tworzenia odrębnych zbiorów analizujących życie społeczne i kulturę codzienności, którego autorami byli wybitni i uparci fotografowie. W Stanach Zjednoczonych Edward S. Curtis przez kilkanaście lat fotografował społeczność indiańską żyjącą w USA poczynając od granicy z Meksykiem przez całe zachodnie wybrzeże po Alaskę. W Niemczech August Sander, fotograf prowadzący klasyczny zakład rzemieślniczy, postanowił przedstawić społeczeństwo skrajnie zmieniającego się kraju. Zaczął w epoce Hohenzollernów, cesarzy Niemiec, kontynuował prace w powojennej republice weimarskiej lat 20-tych i 30-tych a kończył gdy naziści doszli do władzy. W jego cyklu portretowym są ujęci przedstawiciele wszystkich grup społecznych i zawodów. To najpełniejsza panorama jednego społeczeństwa, zrobiona w czasie jego znaczących przemian. W Polsce podobną próbę podjęła Zofia Rydet, która objechała kraj od południowej granicy do brzegu morskiego i fotografowała ludzi w ich domach. Dzięki jej uporowi i umiejętności dogadywania się z bohaterami zdjęć, otrzymaliśmy szerokie spojrzenie na społeczeństwo czasu europeizacji Polski pod koniec lat 1970tych.

   Zainspirowani opisanymi tu projektami studenci Wydziału Dziennikarstwa UW, będąc na plenerze w Pile, podjęli się realizacji, na szybko, zbioru portretów ukazujących obecnych mieszkańców miasta. To fotografia dokumentalna tego, co jest dziś a więc kto mieszka w Pile, jak wygląda, jak się ubiera, czesze, z jaką swobodą pozuje do zdjęć, co mówi wiele o jego otwartości lub jej braku. Na zdjęciach powstających w bardzo krótkim czasie zapisano materialność współczesności. Jak wiele historycznych fotografii, tak i te powstałe w maju 2018 zawierają informacje, na które zazwyczaj nie zwracamy uwagi a mówiące o kulturze tego czasu. Wystarczy spojrzeć ilu mężczyzn jest w garniturach a kobiet w sukienkach by zobaczyć jak rozluźniły się obyczaje i jak następuje upodobnienie strojów kobiet i mężczyzn. To pierwszy z brzegu przykład notowania przez fotografię stanów kultury materialnej obecnego czasu. Mimo krótkiego okresu realizacji zdjęć powstał obfity materiał. Na wystawę składa się tylko część powstałych fotografii, zawierających jednak wystarczającą ilość informacji o mieszkańcach Piły, a przez nich szerzej o wyglądzie i indywidualnej kulturze materialnej mieszkańców miasta średniej wielkości w kraju Unii Europejskiej. To zbiór istotny nie tylko dla bohaterów zdjęć ale także dla przyszłych socjologów i antropologów kultury.

Andrzej Zygmuntowicz                                                                                        

(fragment tekstu z katalogu wystawy, Piła, 05.2019)