Marek Zajko

Wystawy

28 wystaw indywidualnych m.in:

- Grafika – Galerii Den Gyldne Loeve , Aabenraa, Dania, 1998
- Grafika – Galeria „3” – Centrum Sztuki, Stargard Szczeciński, 2002
- Grafika – Galeria Sztuki Współczesnej „Wieża Ciśnień”, Konin, 2004
- Grafika – Galeria „Rokis”, Suwałki, 2004
- Grafika – Galeria „W Hallu” – Centrum Kultury i Sztuki, Kalisz, 2005
- Grafika – Galeria „Punkt” Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki, Gdańsk, 2006
- Grafika – Galeria „Forum”, Toruń, 2007
- Grafika – Galeria „Rynek”, Olsztyn, 2008
- Grafika – Galeria „Kino”, Mogilno, 2009
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ZBIOROWE:

- 1998 – XV Ogólnopolska Wystawa Grafiki – Ośrodek Propagandy Sztuki, Łódź
- 2000 – VI Międzynarodowe Triennale Sztuki Majdanek 2000, Lublin
- 2002 – Artyści Toruńscy II Połowy XX Wieku – Galeria Ratusz, Getynga/Niemcy
- 2003 – VI Biennial International Engraving Exhibition 2003, Acqui Terme/Włochy
- 2003 – ART DEA, Galeria ABK, Warszawa
- 2004, 2005 – Kisgrafika International Small Graphic Forms, Galeria „Upjest”, Budapeszt
- 2005, 2006 – XIII International Print Biennal, Varna/Bułgaria
- 2006, 2007 – International Small Engraving Salon, Florean Museum, Baia Mare/Rumunia
- 2005, 2007 – IV, V International Graphic Art Biennale, Dry Point, Uzice/Serbia
- 2005, 2007 – XII Międzynarodowe Biennale Małej Formy Graficznej i Ekslibrisu, Ostrów Wlkp.
- 2005, 2008 – XIII Międzynarodowe Triennale Małej Formy Grafiki, Łódź
- 2009 – 7 Triennale Grafiki Polskiej BWA, Katowice
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

„Studiowanie portretu” – to dla mnie szukanie w twarzy człowieka „całej prawdy”. Tej, która jest „na powierzchni”, danej bezpośrednio, niejako dotykalnie, ale przede wszystkim tej, która jest ukryta – mającej swoje źródła wewnątrz nas samych. Każdy portret niezależnie od czasu i miejsca jest więc próbą odczytania i przekazania tego nieznanego „indywidualnego alfabetu”. Buduję własną wizję portretowanej osoby przy użyciu charakterystycznych dla grafiki środków wyrazu, działań opierających się w głównej mierze na przerysowaniu, przetworzeniu czy nawet znaczącej deformacji – powstaje wtedy nowy „obraz twarzy” człowieka. Formy, które tworzę, to kolejne powłoki, „skóry”, które kolejno zdejmuję. Każda z nich to kolejny etap jego i mojej „drogi”. Portret jest dla mnie nie tyle, odtworzeniem rzeczywistości, ile możliwością autokomentarza – subiektywnego i prowokującego. Wykorzystuję ludzką głowę nie tylko, żeby przedstawić plastyczną opowieść o jednej konkretnej osobie, ale w poszukiwaniu „symboliki człowieka”. Szukam znaku, który pobudzałby ludzką wyobraźnię, intrygował, zmuszał do refleksji nad sobą. W swoich realizacjach, w obrębie graficznej matrycy staram się posługiwać niezwykle szeroką, nie mającą ograniczeń gamą środków formalnych, a co za tym idzie – dużym ładunkiem ekspresji, emocji, niepokoju wręcz dramatu. Stąd deformacja, brutalne cięcia, chropowatość faktur. Twarz jest często poruszona, nieostra, bywa ograniczona do fragmentu, dominującego detalu, przedstawiana w akcie rozpaczy, bólu lub obojętnym transie. Twarze te zostały przeze mnie jakby ufor-mowane na nowo po to, aby trwać. Trwać jako ślad – pozostający niezmiennym w swej strukturze dokumentem. Są wówczas swego rodzaju świadectwem przemijania, destrukcji, jaką przynosi czas i rzeczywistość. Stanowią próbę zatrzymania, wyrażenia tego, co odchodzi, ulega zmianom, a potem rozpadowi. Powstają wtedy grafiki dla mnie szczególne: portrety „bez twarzy”, o pierwiastku uniwersalnym, noszące w sobie ludzką tajemnicę. Chciałbym budować w ten sposób archetypy ludzkie – wciąż aktualne, poruszające i autentyczne.
Moim celem jest pokazanie ciągłego mozolnego przepoczwarzania się ludzkiej istoty – jednej przez drugą, jednej z drugiej. Staram się w nich zmieścić cały dramat współczesnego człowieka zanurzonego w przeszłości, w pierwotności zachowań, instynktów i rzeczywistości, która go zmienia i na nowo kształtuje. Realizuję cykle uproszczonych ludzkich twarzy, anonimowych symboli dzisiejszych czasów –tłumu pojedynczych, realnych jednostek, obdarzonych jednak własną indywidualnością. Powstaje tym samym rodzaj żywej dokumentacji, swoiste samoaktualizujące się archiwum nieuchronnego przemijania człowieka. Pojedyncze istnienia ludzkie chcę w swoich grafikach sta-rannie zarejestrować – umieścić poza działaniem czasu – na zawsze.

Marek Zajko -
z katalogu wystawy STUDIUM PEWNEJ CHOROBY, Muzeum Staszica, Piła 2010